کتاب ورق زن معـرفـی دستگاه ها و گوشه های موسـیـقـی ایـرانـی
برای دانلود این کتاب ورق زن ایـــنــــجـــا کلیک کنید.
رمز فایـل: www.honar-e-tazeh.blogsky.com
«آرشـمان»
دستگاه های موسیقی
موسیـــقی ایرانی از 7 دستگاه و 6 آواز تشکیل شده است. هر دستگاه از تعدادی گوشه تشکیل شده که بعضی از آنها از بقیه بیشتر استــفاده مـــــــی شوند.دستگاه ها عبارتند از: ماهور، نوا، چهارگاه، سه گاه، راست پنجگاه،همایون و شور.
آواز های ایرانی عبارتــــند از: آواز ابوعطا،اصفهان،بیـــات ترک، بیــات کرد، دشتی و افشاری که 5 تای آنها زیر مجموعه ی دستگاه شور و آخری (اصفهان) زیر مجموعه دستگاه همایــون مـــــی باشد.
دستگاه: در موسیقی ایرانی، عبارت است از یک توالی از پرده‌های مختلف موسیقی ایرانی که انتخاب آن توالی حس و شور خاصی را به شنونده انتقال می‌دهد.
موسیقی سنتی ایران از دستگاه‌ها، ملحقات (متعلقات) و گوشه‌های موسیقی تشکیل شده است. دستگاه از دو واژهٔ «دست» و «گاه» تشکیل شده و مانند واژهٔ پهلوی «دستان» در موسیقی دوران ساسانی، به نوعی موسیقی که با دست اجرا می‌شود، اشاره می‌کند.
دستگاه را می‌توان به «راژمان» (سیستم، نظام) تعبیر کرد. نظام دستگاهی موسیقی ایرانی شبیه به سیستماتلیون یونانی (به معنای سیستم کامل) است. موسیقی قدیم یونان از دستگاه‌های دورین، فریژین، لیدین و ملحقات آنها مانند هیپودورین و هیپوفریژین تشکیل می‌شد.
یک دستگاه موسیقی از نظر قالب، قطعه‌ای کامل است و مانند سونات و سمفونی دارای قواعد و قسمتهای مختلفی است که با ساز و آواز اجرا می‌شود. در موسیقی غربی، معمولآ قطعاتی که به وسیله ساز یا ارکستر نواخته می‌شود با موسیقی آوازی فرق دارد. اما در دستگاه موسیقی ایرانی، آواز قسمت اصلی و مرکزی موسیقی است و قسمتهای پیشین آواز (پیش درآمد و چهار مضراب) و قسمتهای بعدی آواز(تصنیف و رنگ) در حقیقت به طور مقدمه یا خاتمه موسیقی، به آن بستگی دارد.
هر دستگاه از تعداد بسیاری گوشه ی موسیقی تشکیل شده‌است. معمولاً اجرا از درآمد دستگاه آغاز شده، به چهار مضراب و گوشه اوج یا مخالف دستگاه می‌رسد و سپس با فرود به گوشه‌های پایانی و ارایه تصنیف و سپس رِنگ به پایان می‌رسد.
موسیقی سنتی ایران شامل هفت دستگاه است و پنج یا شش آواز از متعلقات آنها به شمار می‌روند
«آرشمان» نظر یادتون نره